του Δημήτρη Καστριώτη*
Η... εμμονή των Ιταλών να επανεκλέγουν κάθε τόσο τον Μπερλουσκόνι μπορεί ασφαλώς να οφείλεται σε αίτια αρμοδιότητας των ψυχαναλυτών ή στην επιρροή της τηλεόρασης που ο μεγιστάνας ελέγχει. Ισως όμως κατά ένα μικρό μέρος η εκλογική απήχηση του ιταλού κροίσου να οφείλεται και στο ότι διατηρεί πολιτικό ένστικτο- ακόμη και απέναντι στους... γίγαντες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οπως είδαμε, ο Μπερλουσκόνι παρενέβη στο «παζάρι» μεταξύ Ιταλίας και Κομισιόν για το αν θα επιτραπεί η επιδότηση της αεροπορικής εταιρείας Αlitalia, απειλώντας ότι, αν η Επιτροπή δεν εγκρίνει την επιδότηση, η Ιταλία θα επανακρατικοποιήσει την Αlitalia από την... πίσω πόρτα, μεθοδεύοντας την εξαγορά της από την κρατική εταιρεία σιδηροδρόμων. Με άλλα λόγια, ο Μπερλουσκόνι προειδοποίησε την Κομισιόν ότι, αν επιμείνει στα ακραία «ζύγια» της, η Ιταλία θα μεταχειριστεί τεχνάσματα και ελιγμούς κοινού... μπερμπάντη, ώστε αφενός να θολώσει τα νερά στο νομικό σκέλος, αφετέρου να πιέσει την ΕΕ διακηρύσσοντας την επί της ουσίας παραβίαση των αποφάσεών της. Πώς δηλαδή συμπεριφέρθηκε η ελληνική κυβέρνηση στο θέμα της Ολυμπιακής; Ε... καμία σχέση, που θα έλεγαν οι νεότεροι. Η Ιταλία δεν δείχνει διάθεση να υποχωρήσει χωρίς σκληρές διαπραγματεύσεις- κι ούτε ανέθεσε τη σχετική αρμοδιότητα σε κάποιον που είχε ως ευρωβουλευτής «διακριθεί» για τις ερωτήσεις του εναντίον του κρατικού αερομεταφορέα. Αντιλαμβανόμενη ότι η ενίσχυση της Αlitalia παραβιάζει την κοινοτική νομοθεσία περί ανταγωνισμού, η Ιταλία αντιμετωπίζει το πρόβλημα ασκώντας πολιτική πίεση και όχι κύπτοντας στα θέσφατα των επιτρόπων. Ελπίζει ότι με αυτόν τον τρόπο είναι πιθανότερο να βρεθεί συμβιβασμός, όπως- ας το θυμίσουμε- ο Ανδρέας Παπανδρέου όταν αψήφησε τα ασφαλιστικά μέτρα της Κομισιόν κατά του ελληνικού εμπάργκο έναντι των Σκοπίων. Γιατί όμως είναι επαινετή η ιταλική στάση; Στο κάτω κάτω, με τις υπογραφές των χωρών μας δεσμευθήκαμε να τηρούμε το Κοινοτικό Δίκαιο και τις αρχές του ΠΟΕ. Γιατί θέλουμε τώρα να επιδοτούμε την Ολυμπιακή ή την Αlitalia; Οπως σε πλήθος θέματα, η ad hoc απάντηση δεν είναι εύκολη. Ενδέχεται, πράγματι, να μη συντρέχει «εθνικός» λόγος για τη διατήρηση ενός ελλειμματικού αερομεταφορέα, όπως δεν φαίνεται να υπάρχει πια λόγος κρατικού μονοπωλίου σπίρτων. Το ζήτημα είναι ότι, αν κριθεί ότι συντρέχει λόγος για τον οποίο το κράτος χρειάζεται τα δικά του «φτερά» (ίδετε, π.χ., τα προβλήματα στην ακτοπλοϊκή σύνδεση των νησιών), δεν έχουμε απέναντί μας στην Ευρώπη ένα όργανο που θα σταθμίσει τα πράγματα με πολιτική ευελιξία, αλλά μια ομάδα υψηλόμισθων στελεχών με αγγλοσαξονικές επιρροές, οι οποίοι θέτουν πάνω απ΄ όλα το δίκαιο του ανταγωνισμούκαι δεν αποτελούν καν όργανο πολιτικής ένωσης. Η διαφορά προβάλλει χαρακτηριστική αν στρέψει κανείς το βλέμμα στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Οποτε παραστεί ανάγκη, η Ουάσιγκτον επιδοτεί τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, ακόμη και χωρίς να τηρεί τα προσχήματα. Μετά την επίθεση στη Νέα Υόρκη το 2001, όταν οι αεροπορικές εταιρείες κλονίστηκαν, ο πρόεδρος Μπους δεν δίστασε καθόλου να εγκρίνει 15 δισ. δολάρια ενισχύσεων. Την ίδια ώρα οι πολιτικοί κολοσσοί της Κομισιόν απέρριπταν κάθε σχετική εισήγηση μη στάξει η ουρά του... ανταγωνισμού. Το Κοινοτικό Δίκαιο δεν είναι προς σαρκασμό. Κανένα δίκαιο όμως δεν στέκει παγωμένο στον χρόνο και καμία αρχή- πολλώ δε μάλλον οι «οικονομίστικες»- δεν μπορεί να ίσταται ως διαρκές αξίωμα ερήμην της μεταβολής των περιστάσεων (ακόμη και αν αυτή συνίσταται στην επιβράδυνση της πολιτικής ένωσης λόγω της διεύρυνσης και των... διδύμων της Πολωνίας). Η προσαρμογή τους είναι ακριβώς το έργο της πολιτικής. Και η Κομισιόν δεν είναι πολιτική ηγεσία. Δεν τελεί υπό λαϊκό έλεγχο, δεν έχει εντολή. Δεν μπορεί ο λόγος της να είναι πάνω απ΄ όλα.
Απόκομμα ΤΟ ΒΗΜΑ - Ημερομηνία δημοσίευσης 3/5/2008
Η... εμμονή των Ιταλών να επανεκλέγουν κάθε τόσο τον Μπερλουσκόνι μπορεί ασφαλώς να οφείλεται σε αίτια αρμοδιότητας των ψυχαναλυτών ή στην επιρροή της τηλεόρασης που ο μεγιστάνας ελέγχει. Ισως όμως κατά ένα μικρό μέρος η εκλογική απήχηση του ιταλού κροίσου να οφείλεται και στο ότι διατηρεί πολιτικό ένστικτο- ακόμη και απέναντι στους... γίγαντες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οπως είδαμε, ο Μπερλουσκόνι παρενέβη στο «παζάρι» μεταξύ Ιταλίας και Κομισιόν για το αν θα επιτραπεί η επιδότηση της αεροπορικής εταιρείας Αlitalia, απειλώντας ότι, αν η Επιτροπή δεν εγκρίνει την επιδότηση, η Ιταλία θα επανακρατικοποιήσει την Αlitalia από την... πίσω πόρτα, μεθοδεύοντας την εξαγορά της από την κρατική εταιρεία σιδηροδρόμων. Με άλλα λόγια, ο Μπερλουσκόνι προειδοποίησε την Κομισιόν ότι, αν επιμείνει στα ακραία «ζύγια» της, η Ιταλία θα μεταχειριστεί τεχνάσματα και ελιγμούς κοινού... μπερμπάντη, ώστε αφενός να θολώσει τα νερά στο νομικό σκέλος, αφετέρου να πιέσει την ΕΕ διακηρύσσοντας την επί της ουσίας παραβίαση των αποφάσεών της. Πώς δηλαδή συμπεριφέρθηκε η ελληνική κυβέρνηση στο θέμα της Ολυμπιακής; Ε... καμία σχέση, που θα έλεγαν οι νεότεροι. Η Ιταλία δεν δείχνει διάθεση να υποχωρήσει χωρίς σκληρές διαπραγματεύσεις- κι ούτε ανέθεσε τη σχετική αρμοδιότητα σε κάποιον που είχε ως ευρωβουλευτής «διακριθεί» για τις ερωτήσεις του εναντίον του κρατικού αερομεταφορέα. Αντιλαμβανόμενη ότι η ενίσχυση της Αlitalia παραβιάζει την κοινοτική νομοθεσία περί ανταγωνισμού, η Ιταλία αντιμετωπίζει το πρόβλημα ασκώντας πολιτική πίεση και όχι κύπτοντας στα θέσφατα των επιτρόπων. Ελπίζει ότι με αυτόν τον τρόπο είναι πιθανότερο να βρεθεί συμβιβασμός, όπως- ας το θυμίσουμε- ο Ανδρέας Παπανδρέου όταν αψήφησε τα ασφαλιστικά μέτρα της Κομισιόν κατά του ελληνικού εμπάργκο έναντι των Σκοπίων. Γιατί όμως είναι επαινετή η ιταλική στάση; Στο κάτω κάτω, με τις υπογραφές των χωρών μας δεσμευθήκαμε να τηρούμε το Κοινοτικό Δίκαιο και τις αρχές του ΠΟΕ. Γιατί θέλουμε τώρα να επιδοτούμε την Ολυμπιακή ή την Αlitalia; Οπως σε πλήθος θέματα, η ad hoc απάντηση δεν είναι εύκολη. Ενδέχεται, πράγματι, να μη συντρέχει «εθνικός» λόγος για τη διατήρηση ενός ελλειμματικού αερομεταφορέα, όπως δεν φαίνεται να υπάρχει πια λόγος κρατικού μονοπωλίου σπίρτων. Το ζήτημα είναι ότι, αν κριθεί ότι συντρέχει λόγος για τον οποίο το κράτος χρειάζεται τα δικά του «φτερά» (ίδετε, π.χ., τα προβλήματα στην ακτοπλοϊκή σύνδεση των νησιών), δεν έχουμε απέναντί μας στην Ευρώπη ένα όργανο που θα σταθμίσει τα πράγματα με πολιτική ευελιξία, αλλά μια ομάδα υψηλόμισθων στελεχών με αγγλοσαξονικές επιρροές, οι οποίοι θέτουν πάνω απ΄ όλα το δίκαιο του ανταγωνισμούκαι δεν αποτελούν καν όργανο πολιτικής ένωσης. Η διαφορά προβάλλει χαρακτηριστική αν στρέψει κανείς το βλέμμα στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Οποτε παραστεί ανάγκη, η Ουάσιγκτον επιδοτεί τις ιδιωτικές επιχειρήσεις, ακόμη και χωρίς να τηρεί τα προσχήματα. Μετά την επίθεση στη Νέα Υόρκη το 2001, όταν οι αεροπορικές εταιρείες κλονίστηκαν, ο πρόεδρος Μπους δεν δίστασε καθόλου να εγκρίνει 15 δισ. δολάρια ενισχύσεων. Την ίδια ώρα οι πολιτικοί κολοσσοί της Κομισιόν απέρριπταν κάθε σχετική εισήγηση μη στάξει η ουρά του... ανταγωνισμού. Το Κοινοτικό Δίκαιο δεν είναι προς σαρκασμό. Κανένα δίκαιο όμως δεν στέκει παγωμένο στον χρόνο και καμία αρχή- πολλώ δε μάλλον οι «οικονομίστικες»- δεν μπορεί να ίσταται ως διαρκές αξίωμα ερήμην της μεταβολής των περιστάσεων (ακόμη και αν αυτή συνίσταται στην επιβράδυνση της πολιτικής ένωσης λόγω της διεύρυνσης και των... διδύμων της Πολωνίας). Η προσαρμογή τους είναι ακριβώς το έργο της πολιτικής. Και η Κομισιόν δεν είναι πολιτική ηγεσία. Δεν τελεί υπό λαϊκό έλεγχο, δεν έχει εντολή. Δεν μπορεί ο λόγος της να είναι πάνω απ΄ όλα.
Απόκομμα ΤΟ ΒΗΜΑ - Ημερομηνία δημοσίευσης 3/5/2008
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου