Με φειδώ οι προφυλακίσεις
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΕΡΒΑ
«Φρένο» στις αλόγιστες προφυλακίσεις κατηγορουμένων, που έχουν οδηγήσει εδώ και χρόνια σε ασφυξία και τις ελληνικές φυλακές, επιχειρεί να βάλει η Ευρωπαϊκή Ενωση. Βασικός στόχος είναι ο περιορισμός του υπερβολικά μεγάλου χρόνου που διαρκεί σήμερα η προσωρινή κράτηση σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και η αντικατάστασή της από μέτρα επιτήρησης και ελέγχου των κατηγορουμένων εκτός φυλακής.
* Στη κατεύθυνση αυτή κινείται και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το οποίο καταδίκασε πρόσφατα την Ελλάδα για παραβίαση του τεκμηρίου αθωότητας προφυλακισμένου ατόμου. Αφορμή στάθηκε βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών που απέρριψε αίτημα αποφυλάκισής του, με το σκεπτικό ότι είναι επικίνδυνος για τη διάπραξη νέων αδικημάτων καθώς δεν έχει ακόμη συνετιστεί από την παραμονή του στη φυλακή. Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου θέτει εμμέσως υπό αμφισβήτηση μία από τις βασικότερες προϋποθέσεις που απαιτεί ο ελληνικός ποινικός κώδικας για την επιβολή προφυλάκισης, αυτή της επικινδυνότητας του κατηγορουμένου.
* Σύμφωνα με το Ευρωδικαστήριο, η εκφορά γνώμης από το δικαστικό συμβούλιο για αδικήματα που φέρεται να διέπραξε ο κατηγορούμενος παραβιάζει το τεκμήριο αθωότητάς του (άρθρο 6 παρ. 2 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων), καθώς αρμόδιο να αποφανθεί γι' αυτό είναι το δικαστήριο που θα τον δικάσει. Οσο και αν η διατύπωση της επίμαχης φράσης περί μη «συνετισμού» του κατηγορουμένου θεωρείται νομική υπερβολή, το θέμα της προφυλάκισης παραμένει ένα από τα βασικότερα προβλήματα της ελληνικής Δικαιοσύνης και του σωφρονιστικού μας συστήματος.
* Εδώ και πολλά χρόνια, το 1/3 των κρατουμένων στις φυλακές(πάνω από 3.000 άτομα) αποτελείται σταθερά από υποδίκους που κρατούνται προσωρινά. Ο μέσος χρόνος προφυλάκισής τους είναι ένα έτος, ο μεγαλύτερος σήμερα στην Ευρώπη. Τα πράγματα χειροτέρεψαν τα τελευταία δύο χρόνια, με τις αποκαλύψεις για παραδικαστικά κυκλώματα. Φοβούμενοι πειθαρχικό έλεγχο, οι δικαστές προτιμούν να επιβάλλουν αυστηρότερες ποινές. Η δημόσια έκκληση της ηγεσίας της Δικαιοσύνης προς τους δικαστές να φυλακίζουν τους πολίτες για «ψύλλου πήδημα», δείχνει το μέγεθος του προβλήματος.
* Πρόσφατα η ελληνική κυβέρνηση, απαντώντας στην Ε.Ε. για τους όρους επιβολής προσωρινής κράτησης, παραδέχεται ότι συχνά οι αλλοδαποί κατηγορούμενοι είναι σε δυσμενέστερη θέση από τους Ελληνες. Και αυτό γιατί θεωρούνται ότι στερούνται μόνιμης διαμονής στη χώρα, προϋπόθεση που απαιτείται από το νόμο για να μην προφυλακισθεί κάποιος.
Επιδιώκοντας ενιαίες και ευνοϊκότερες ρυθμίσεις, η Ε.Ε. ζητάει έτσι από τα κράτη-μέλη:
* Η προσωρινή κράτηση να επιβάλλεται μόνο ως εξαιρετικό μέτρο, σε σοβαρά αδικήματα.
* Οι ύποπτοι να μπορούν, όσο είναι δυνατό, να διαβιούν στο φυσικό τους περιβάλλον (εκτός φυλακής), υποκείμενοι σε έλεγχο και επιτήρηση.
* Η προσωρινή κράτηση να αποτελεί την «έσχατη λύση», καθώς η φυλακή, όπως επισημαίνουν αρκετοί εγκληματολόγοι, αποτελεί «σχολείο του εγκλήματος».
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 14/10/2007
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου