η μάρκα που «έφερε τον πολιτισμό στο σπίτι»
Του Γιώργου Μανέττα
Μεσουράνησε ως η βιομηχανία οικιακών συσκευών που έφερε «τον πολιτισμό στο σπίτι», όπως επιβεβαίωνε το σύνθημα που την ακολουθούσε για πολλές δεκαετίες. Αποτέλεσε σημείο αναφοράς στη μεταπολεμική Ελλάδα και υιοθέτησε πρωτοποριακές μεθόδους από τις εργασιακές σχέσεις έως το μάρκετινγκ για την εποχή της. Στο απόγειό της έφτασε να απασχολεί περισσότερους από 2.500 εργαζομένους και να παράγει σε ετήσια βάση 800.000 συσκευές, ενώ προϊόντα χρησιμοποιούνται μέχρι και σήμερα σε χιλιάδες νοικοκυριά.
Η ΙΖΟΛΑ, ύστερα από 20 χρόνια απουσίας από την αγορά επιστρέφει δυναμικά στο προσκήνιο -ως μάρκα αυτή τη φορά- από την Γ.Ε. Δημητρίου που εμπορεύεται επίσης τη Singer και τα Toyotomi και από τα πρώτα μηνύματα φαίνεται πως «ήρθε για να μείνει». «Έχουν σπάσει τα τηλέφωνα και πραγματικά μας εντυπωσιάζει η απήχηση που έχει στον κόσμο», σημειώνει στην «Η» ο πρόεδρος της εταιρείας, Γ. Δημητρίου.
Μάλιστα, μόλις έγινε γνωστή η είδηση δέχθηκε ένα τηλεφώνημα από μια γνωστή του στην Κέρκυρα, η οποία τον ρώτησε που μπορεί να προμηθευτεί τις κουζίνες ΙΖΟΛΑ, «γιατί ήθελε να φτιάξει κουλουράκια όπως εκείνα που της έφτιαχνε η μητέρα της, όταν ήταν παιδί».
Ο κ. Δημητρίου παραδέχεται πως η ευθύνη που αναλαμβάνει να αναβιώσει μια τόσο πετυχημένη μάρκα που «ξυπνάει μνήμες» σε εκατομμύρια Έλληνες είναι τεράστια. «Παρότι είμαστε στον χώρο 30 χρόνια, πρώτη φορά έχω τόση αγωνία να πετύχει το νέο μας εγχείρημα. Ούτε όταν πρωτοκυκλοφορήσαμε τα κλιματιστικά Toyotomi στις αρχές του 1990 δεν ένιωθα έτσι. Αυτή τη φορά το βάρος να πετύχουμε είναι δέκα φορές μεγαλύτερο», επισημαίνει.
Τα πρώτα χρόνια
Ποια είναι όμως η ΙΖΟΛΑ; Πώς ξεκίνησε, ποιος κρύβεται πίσω από την τεράστια επιτυχια της και τι ήταν αυτό που την οδήγησε στην κατάρρευση;
Όλα άρχισαν το 1930, όταν Μικρασιάτες πρόσφυγες ιδρύουν την ΙΖΟΛΑ, με αντικείμενο την κατασκευή μονωτικών σωλήνων και σιδηροσωλήνων. Δυο χρόνια αργότερα στο μετοχικό κεφάλαιο με ποσοστό 20% εισέρχεται ο Παναγιώτης Δράκος, ένας δαιμόνιος επιχειρηματίας από τη Θήβα, ο οποίος έμελλε να αλλάξει το ρου της εταιρείας και λίγο μετά να την οδηγήσει στην κορυφή.
Σύντομα γίνεται ιδιοκτήτης της επιχείρησης και το 1937 αγοράζει κτίριο στην Καλλιθέα (Τζιτζιφιές) όπου μεταφέρει τη μικρή σχετικά παραγωγική μονάδα.
Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος όμως θα ανακόψει την ανοδική πορεία. Στη διάρκειά του, η εταιρεία επιτάσσεται διαδοχικά από την ελληνική κυβέρνηση, τους Γερμανούς, τους Ιταλούς και στη συνέχεια από τους Άγγλους το 1945, αρχικά για να καλύψει τις ανάγκες της Αεροπορίας και στη συνέχεια ως συνεργείο αυτοκινήτων.
Η άνοδος...
Μετά τον πόλεμο, η οικογενειακή σωληνουργία, όπως κι άλλες χιλιάδες επιχειρήσεις (περίπου 4.000!), επιδίδεται στο κυνήγι για την έγκριση μακροχρόνιου δανείου στο πλαίσιο του σχεδίου Μάρσαλ (1948-1952). Ωστόσο, οι αιτήσεις της για νέες επενδύσεις στο σωληνουργείο - χυτήριο της Καλλιθέας δεν θα εγκριθούν από τις αρμόδιες επιτροπές, και έτσι, στρέφεται στον αναδυόμενο τότε κλάδο των ηλεκτρικών οικιακών συσκευών, όπου και πετυχαίνει να δανειοδοτηθεί.
Το 1951, είκοσι μόλις μήνες από την υπογραφή του συμβολαίου του σχεδίου Μάρσαλ, παρουσιάζει το πρώτο προϊόν της: την ηλεκτρική κουζίνα αμερικανικού τύπου. Ακολούθησαν δύο άλλοι τύποι ηλεκτρικών κουζινών: ο ευρωπαϊκός και ο ελληνικός. Το 1952 κατασκευάσθη το ηλεκτρικό ψυγείο και το 1953 η ηλεκτρική κουζίνα ΕΤ/2 και ο ηλεκτρικός θερμοσίφων...
Το 1963, ο Παναγιώτης Δράκος εγκαταλείπει τη θέση του προέδρου και ανακηρύσσεται επίτιμος πρόεδρος. Τα ηνία αναλαμβάνει ο γιος του Γιώργος, ο οποίος διετέλεσε και πρόεδρος του ΣΕΒ τη δεκαετία του 1960.
Υπό τη διοίκησή του, θεσπίζονται πρωτοποριακές σχέσεις με το προσωπικό (συμβούλια προσωπικού σε όλες τις βαθμίδες της διοίκησης, συμμετοχή των εργαζομένων στα κέρδη της εταιρείας, επιμόρφωση των εργαζομένων στον χώρο εργασίας) και χρησιμοποιείται συστηματικά η διαφήμιση. Κατά τη δεκαετία του 1950-1960 το βασικό σύνθημά της επιχείρησης είναι το ««έφερε τον πολιτισμό στο σπίτι» με σήμα κατατεθέν το ελεφαντάκι.
Οι διαφημιστικές εκστρατείες της, μαζί με εκείνες της Πειραϊκής-Πατραϊκής, ήταν οι πιο διάσημες των ημερών. Την περίοδο εκείνη, η επιχείρηση διέθετε διαρκή έκθεση στην οδό Αμερικής στο κέντρο της Αθήνας, όπου παρουσιάζονταν οι ηλεκτρικές της συσκευές.
...και η πτώση
Μέχρι το 1974, η εταιρεία είχε μετατραπεί σε έναν όμιλο πέντε βιομηχανιών εξειδικευμένων στην παραγωγή οικιακών συσκευών, ο οποίος έχαιρε της εμπιστοσύνης του καταναλωτικού κοινού εντός αλλά και εκτός συνόρων.
Η αντίστροφη μέτρηση άρχισε με την πετρελαϊκή κρίση και επιτυχάνθηκε με την όξυνση του ξένου ανταγωνισμού, ένας «θανάσιμος» συνδυασμός που οδήγησε την εταιρεία σε υπέρογκα χρέη.
Έτσι, στο τέλος του 1977, κάτω από την ασφυκτική πίεση των χρεών η ΙΖΟΛΑ και η Βιομετάλ Εσκιμό του πρώην υπουργού της χούντας Γ. Σταυρόπουλου απεδέχθησαν πρόταση της Εθνικής Τράπεζας, βασικού πιστωτή για τη δημιουργία κοινής βιομηχανικής εταιρείας, με την επωνυμία ΕΛΙΝΤΑ. Ωστόσο, ούτε αυτή η προσπάθεια μπόρεσε να αναστρέψει την εις βάρος της κατάσταση, με αποτέλεσμα το 1986, η ΕΛΙΝΤΑ να χαρακτηριστεί «προβληματική επιχείρηση» και να υπαχθεί στον Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων (ΟΑΕ). Διοικήθηκε όμως με τέτοιο τρόπο ώστε το Πάσχα του 1991 αναγκάστηκε να τερματίσει τη λειτουργία της.
Από τότε ξεκίνησε ένα απίστευτο σίριαλ διαδικασιών ιδιωτικοποίησης με ενδιαφερόμενους, μεταξύ άλλων, τους ομίλους Φουρλή, Βαγιωνή και Βαρβούτη, που οδήγησε τον Μάιο του 1993 στην υπογραφή προσυμφώνου πώλησης της εταιρείας από τον ΟΑΕ στον επιχειρηματία κ. Β. Παπαγιάννη, ιδιοκτήτη τότε της βιομηχανίας ψυκτικών θαλάμων Billpa Hellas.
Τελικά, το σήμα Εσκιμό κατέληξε στον όμιλο Φειδάκη, ενώ το ΙΖΟΛΑ πέρασε στην Γ.Ε. Δημητρίου το 2009.
Οικιακές συσκευές για τις ανάγκες των Ελλήνων
Η χρονική στιγμή για την επανακυκλοφορία της ΙΖΟΛΑ δεν ήταν τυχαία. Παρότι τα δικαιώματα εκμετάλλευσης ανήκουν στην Γ.Ε. Δημητρίου από το 2009, όταν τα εξαγόρασε από μια ξένη εταιρεία και όχι από την Εθνική Τράπεζα όπως κάποιοι λανθασμένα πιστεύουν, η εταιρεία προτίμησε τη σημερινή συγκυρία γιατί θεωρεί πως οι συνθήκες είναι κατάλληλες για ένα τέτοιο εγχείρημα. «Ύστερα από έξι χρόνια κρίσης και μεγάλης δοκιμασίας όλοι μας βλέπουμε τη ζωή με άλλο μάτι και έχουμε ανάγκη από αξίες διαχρονικές όπως αυτές που πρεσβεύει η ΙΖΟΛΑ», εξηγεί ο κ. Δημητρίου και τονίζει πως στόχος του είναι η «νέα γενιά» των προϊόντων ΙΖΟΛΑ να έχουν την ποιότητα και την αξία των προγενέστερων μοντέλων που κέρδισαν την εμπιστοσύνη χιλιάδων καταναλωτών.
Μια ολόκληρη ομάδα από έμπειρα στελέχη εργάστηκε σκληρά για σχεδόν ένα χρόνο, προκειμένου να δημιουργήσουν τις κατάλληλες προδιαγραφές για τις κουζίνες αλλα και τα υπόλοιπα είδη που θα ακολουθήσουν. «Παρότι έχουν περάσει 20 χρόνια από την τελευταία φορά που παρήχθησαν συσκευές ΙΖΟΛΑ, υπάρχουν νοικοκυριά που ακόμη τις χρησιμοποιούν. Τέτοιας ποιότητας και αντοχής προϊόντα θέλουμε να φτιάξουμε, τονίζει ο κ. Δημητρίου. Βέβαια, η παραγωγή τους δεν γίνεται στην Ελλάδα αλλά σε ένα υπερσύγχρονο εργοστάσιο στην Πολωνία. Δυστυχώς όπως λέει ο ίδιος, «μια τέτοια παραγωγή δεν μπορούσε να γίνει στην Ελλάδα, καθώς δεν θα ήταν ανταγωνιστική. Μόνο ένα εργοστάσιο που παράγει αυτά τα προϊόντα έχει μείνει και αυτό οδεύει προς κλείσιμο». Τους επόμενους μήνες η γκάμα θα εμπλουτισθεί με φούρνους μικροκυμάτων και απορροφητήρες και θα ακολουθήσουν τα ψυγεία και τα πλυντήρια.
_________________
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου