............................................................ Διαδικτυακή Εφημερίδα με καθημερινή ενημέρωση για τον πολίτη
__________________________________________________________________________________________________________________
... * Εβδομαδιαία ειδησεογραφική, Eφημερίδα από το 1993 * Σύμβουλος Έκδοσης: Πάνος Σ. Αϊβαλής, - email: athenspress1@gmail.com
__________________________________________________________________________________________________________________

*

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
..."Σκέφτομαι πως αυτά τα τρία συστατικά πρέπει νά 'χει η ζωή: το μεγάλο, το ωραίο και το συγκλονιστικό.Το μεγάλο είναι να βρίσκεσαι μέσα στην πάλη για μια καλύτερη ζωή. Όποιος δεν το κάνει αυτό, σέρνεται πίσω απ' τη ζωή. Το ωραίο είναι κάθε τι που στολίζει τη ζωή. Η μουσική, τα λουλούδια, η ποίηση. Το συγκλονιστικό είναι η αγάπη................................................................ Νίκος Μπελογιάννης [1915-1952]
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Πέμπτη 30 Μαρτίου 2017

ΠΩΣ ΛΕΓΟΤΑΝ Η ΑΘΗΝΑ ΠΡΙΝ ΟΝΟΜΑΣΤΕΙ… ΑΘΗΝΑ



Η Αθήνα είναι η πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας. Είναι από τις παλαιότερες πόλεις του κόσμου, με την καταγεγραμμένη ιστορία της να φθάνει ως το 3.200 π.Χ.

Το αρχικό όνομα της Αθήνας ήταν Ακτή ή Ακτική και το είχε πάρει από τον πρώτο της βασιλιά τον Ακταίο. Το δεύτερο της όνομα ήταν Κεκροπία και οφειλόταν στο βασιλιά Κέκροπα ο οποίος διαδέχθηκε τον Ακταίο, καθώς παντρεύτηκε την κόρη του. Επί βασιλείας του Κέκροπα πήρε το όνομα Αθήνα. Σύμφωνα με το μύθο, όλοι οι άνδρες της πόλης ψήφισαν υπέρ του Ποσειδώνα και όλες οι γυναίκες υπέρ της Αθηνάς. Οι γυναίκες υπερτερούσαν κατά μία ψήφο.
πηγή : http://kastamonitis.blogspot.gr

Τρίτη 28 Μαρτίου 2017

Το Κέντρο Επισκεπτών Θησείου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) συνεχίζει τον Απρίλιο τις δράσεις του για μικρούς και μεγάλους.

Δράσεις όλο τον Απρίλιο από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών

28/03/2017


Το Κέντρο Επισκεπτών Θησείου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) συνεχίζει τον Απρίλιο τις δράσεις του για μικρούς και μεγάλους.
Αναλυτικά, όπως ανακοινώθηκε, το πρόγραμμα περιλαμβάνει:
Σάββατο 1η Απριλίου 2017, στις 18:00: «Κλιματική Αλλαγή: αλήθεια ή ψέμα;». Μία εισαγωγή στο θέμα της κλιματικής αλλαγής στον πλανήτη μας από τη δρα Δήμητρα Φουντά, κύρια ερευνήτρια του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΕΑΑ.
– Κυριακή 2 Απριλίου, στις 11:00: «Το κυνήγι του χαμένου τηλεσκοπίου». Παιχνίδι θησαυρού για παιδιά από επτά έως 12 ετών. Ένας διασκεδαστικός τρόπος για τη μύηση των μικρών επισκεπτών σε θέματα Αστρονομίας.
– Κυριακή 23 Απριλίου, στις 20:30: «Jazz & Baroque Αστερισμοί». Τζαζ και μπαρόκ μελωδίες και τραγούδια, ενορχηστρωμένα για ηλεκτρικές κιθάρες και μουσικό πριόνι. Μία μουσική συνάντηση των Τηλέμαχου Μούσα, Νάσιας Γκόφα, Νίκου Γιούσεφ και Φιόρης-Αναστασίας Μεταλληνού. Ήχοι από το διάστημα ενσωματώνονται στις ενορχηστρώσεις. Aκολουθεί παρατήρηση του ουρανού από το τηλεσκόπιο Δωρίδη.
– Από τις 24 έως τις 28 Απριλίου 2017, στις 12:00: Επίσκεψη στην ιστορική βιβλιοθήκη του Αστεροσκοπείου. στο Θησείο. Για μία εβδομάδα, η ιστορική βιβλιοθήκη του ΕΑΑ στο Θησείο θα είναι ανοιχτή για το κοινό. Οι επισκέπτες θα μπορούν να θαυμάσουν σπάνια βιβλία Αστρονομίας και Μαθηματικών από τον 16ο έως τον 20ό αιώνα.
– Σάββατο 29 Απριλίου 2017, στις 19:00: «Αρίσταρχος ο Σάμιος-Ίωνες Φιλόσοφοι και Κοσμολογική Επιστήμη». Μία εισαγωγή στη συμβολή των Ιώνων Φιλοσόφων στην επιστήμη της Κοσμολογίας, καθώς και στη συμβολή του πυθαγόρειου αστρονόμου Αρίσταρχου από τη Σάμο στη διατύπωση της ηλιοκεντρικής θεωρίας. Ομιλητής ο δρ. Νικόλαος Σπύρου, αφυπηρετήσας καθηγητής Αστρονομίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

– Έκθεση Αστροφωτογραφίας: Για όλον τον Απρίλιο, εντός του χώρου του τηλεσκοπίου Δωρίδη, θα εκτίθενται ψηφιακές φωτογραφίες ουρανίων αντικειμένων του αστροφωτογράφου Καλλία Ιωαννίδη, μέλους του Ομίλου Φίλων Αστρονομίας Θεσσαλονίκης.

Για τις παραπάνω εκδηλώσεις είναι απαραίτητη η κράτηση θέσεων στα τηλέφωνα: 210 3490160 και 210 3490036 (Δευτέρα έως Παρασκευή, από τις 10:00 έως τις 15:00).
Εξάλλου, κανονικά θα διεξάγονται οι βραδινές επισκέψεις στο Κέντρο Επισκεπτών στο Θησείο, κάθε Τετάρτη, Παρασκευή και Σάββατο από τις 19:00 έως τις 21:00 και κάθε μισή ώρα. Οι επισκέψεις ολοκληρώνονται με παρατήρηση του ουρανού στο ιστορικό τηλεσκόπιο Δωρίδη (γενική είσοδος 5 ευρώ, για παιδιά και φοιτητές 2,5 ευρώ, δωρεάν για τους ανέργους και ΑΜΕΑ).

_____________

Παρασκευή 24 Μαρτίου 2017

Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις λόγω παρέλασης στο κέντρο της Αθήνας

vouli-parelasi.jpg

Η τροχαία θα προχωρήσει στη σταδιακή απαγόρευση της στάσης και της στάθμευσης, 
καθώς και της κυκλοφορίας των οχημάτων | ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ/EUROKINISSI
Σε «ρυθμούς» παρελάσεων το κέντρο της Αθήνας, την Παρασκευή και το Σάββατο. Κυκλοφοριακές ρυθμίσεις θα εφαρμοστούν λόγω της μαθητικής και της στρατιωτικής παρέλασης για τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου, που θα πραγματοποιηθεί στη Λ. Αμαλίας μπροστά από το Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη.
Η τροχαία θα προχωρήσει στη σταδιακή απαγόρευση της στάσης και της στάθμευσης, καθώς και της κυκλοφορίας των οχημάτων στους παρακάτω οδικούς άξονες ως εξής:

Σήμερα Παρασκευή:

Από τις 09.30 μέχρι και το πέρας των εορταστικών εκδηλώσεων της μαθητικής παρέλασης:
  • Λ. Βασ. Αμαλίας, σε όλο το μήκος της και στα δύο (2) ρεύματα κυκλοφορίας.
  • Λ. Βασ. Σοφίας, στο τμήμα της μεταξύ της οδού Σέκερη και της Λ. Βασ. Αμαλίας, ρεύμα κυκλοφορίας προς πλ. Συντάγματος.
  • Βασ. Γεωργίου Α΄, σε όλο το μήκος της.
  • Ελ. Βενιζέλου (Πανεπιστημίου), σε όλο το μήκος της.
  • Σταδίου, στο τμήμα της μεταξύ της οδού Αιόλου και της πλ. Συντάγματος.
  • Λ. Βασ. Όλγας, σε όλο το μήκος της και στα δύο (2) ρεύματα κυκλοφορίας.
  • Λ. Συγγρού, στο τμήμα της μεταξύ των οδών Αθ. Διάκου και Διον. Αρεοπαγίτου, στο ρεύμα κυκλοφορίας προς πλ. Συντάγματος.
  • Από ώρα 12.00 σήμερα μέχρι και ώρα 19.30 της επομένης στην ανώνυμη οδό που οδηγεί από τον Περιφερειακό Λυκαβηττού στο Λόφο Λυκαβηττού.
  • Από ώρα 15.00 μέχρι και το πέρας των εκδηλώσεων της στρατιωτικής παρέλασης το Σάββατο στις κατωτέρω οδούς και στις κάθετες αυτών οδούς έως την πρώτη παράλληλο:
  • Αχιλλέως, στο τμήμα της μεταξύ της πλ. Καραϊσκάκη και της οδού Θερμοπυλών.
  • Λένορμαν, σε όλο το μήκος της.
  • Θερμοπυλών, σε όλο το μήκος της.
  • Κολοκυνθούς, σε όλο το μήκος της.
  • Βούρβαχη, σε όλο το μήκος της.
  • Πετμεζά, σε όλο το μήκος της.

Από ώρα 15.00 μέχρι και το πέρας της δοξολογίας στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αθηνών το Σάββατο:

  • Μητροπόλεως, σε όλο το μήκος της και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλο.
  • Αιόλου, στο τμήμα της μεταξύ των οδών Ερμού και Αδριανού, καθώς και στις καθέτους αυτής έως την πρώτη παράλληλο.
  • Ερμού, στο τμήμα της μεταξύ της Πλ. Ασωμάτων και της οδού Αιόλου.
  • Απαγόρευση της στάσης και στάθμευσης των οχημάτων από ώρα 15.00 μέχρι και το πέρας των εκδηλώσεων της στρατιωτικής παρέλασης το Σάββατο, στη Λ. Βασ. Όλγας, σε όλο το μήκος της.

Σάββατο:

Από ώρα 06.00 μέχρι και το πέρας των εκδηλώσεων της στρατιωτικής παρέλασης, στις κατωτέρω οδούς και στις κάθετες αυτών οδούς έως την πρώτη παράλληλο:
  • Λ. Βασ. Όλγας, σε όλο το μήκος της και στα δύο (2) ρεύματα κυκλοφορίας.
  • Λ. Βασ. Σοφίας, στο τμήμα της μεταξύ των Λεωφόρων Βασ. Κων/νου και Βασ. Αμαλίας.
  • Ηρ. Αττικού, σε όλο το μήκος της.
  • Βασ. Γεωργίου Β΄, σε όλο το μήκος της.
  • Βασ. Γεωργίου Α΄, σε όλο το μήκος της.
  • Λ. Βασ. Αμαλίας, σε όλο το μήκος της.
  • Ελ. Βενιζέλου (Πανεπιστημίου), σε όλο το μήκος της.
  • Πλ. Ομονοίας.
  • Πειραιώς, στο τμήμα της μεταξύ της πλ. Ομονοίας και της Ιεράς Οδού.
  • Αθηνάς, σε όλο το μήκος της.
  • Αγ. Κωνσταντίνου, σε όλο το μήκος της.
  • Πλ. Καραϊσκάκη.
  • Καρόλου, σε όλο το μήκος της.
  • Μάρνη, στο τμήμα της μεταξύ της Πλ. Βάθης και της οδού Καρόλου.
  • 28ης Οκτωβρίου, στο τμήμα της μεταξύ της οδού Ελ. Βενιζέλου (Πανεπιστημίου) και τη Λ. Αλεξάνδρας.
  • Ανθ/γου Στ. Ρεγκούκου, σε όλο το μήκος της.
  • Θ. Δηλιγιάννη, στο τμήμα της μεταξύ της πλ. Καραϊσκάκη και της οδού Ι. Μεταξά.
  • Πλ. Συντάγματος.
  • Φιλελλήνων, σε όλο το μήκος της.
  • Σταδίου, σε όλο το μήκος της.
  • Λ. Συγγρού, στο τμήμα της μεταξύ των οδών Αμ. Φραντζή και Διον. Αρεοπαγίτου.
  • Ακαδημίας, σε όλο το μήκος της.
  • Αθ. Διάκου, σε όλο το μήκος της.
  • Επίσης τα παραπάνω χρονικά διαστήματα θα γίνουν τροποποιήσεις στα δρομολόγια των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Μαθητική παρέλαση, παρουσία του ΠτΔ, στη Θεσσαλονίκη

Δευτέρα 20 Μαρτίου 2017

Με ελεύθερη είσοδο για όλους τους επισκέπτες γιορτάζει την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου το Μουσείο Ακρόπολης.

Μουσείο Ακρόπολης 

mouseio-akropoli-630.jpg

ΕUROKINISSI / ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ

Με ελεύθερη είσοδο για όλους τους επισκέπτες γιορτάζει την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου το Μουσείο Ακρόπολης.
Συγκεκριμένα, το προσεχές Σάββατο οι εκθεσιακοί χώροι του μουσείου θα παραμείνουν ανοιχτοί από τις 9 το πρωί έως τις 8 το βράδυ, ενώ στις 13:00 ο πρόεδρος του μουσείου, καθηγητής Δημήτρης Παντερμαλής, θα παρουσιάσει στους επισκέπτες το αντίγραφο της Κόρης 685, στο οποίο πριν από 100 χρόνια ο Ελβετός ζωγράφος Ε. Ε Gillieron (1885-1939) πρόσθεσε τα αρχαία χρώματα, σύμφωνα με την αποτύπωση του πατέρα του L. E Gillieron (1850-1924), επίσης ζωγράφου, που έγινε αμέσως μετά την ανεύρεση του γλυπτού, το 1888, νοτιοδυτικά του Παρθενώνα.
Το ίδιο βράδυ, στις 7 μ.μ., θα προβληθούν στην αίθουσα της περιοδικής έκθεσης «Δωδώνη. Το μαντείο των ήχων», δίπλα στην τεχνητή βελανιδιά της έκθεσης, βιντεοσκοπημένα αποσπάσματα από το μουσικό έργο του συνθέτη Γιώργου Κουρουπού «Φωνή δρυός». Το έργο αυτό είναι εμπνευσμένο από τη μαντική βελανιδιά της Δωδώνης.

_____________

Παρασκευή 17 Μαρτίου 2017

"ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ"

ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ


ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΩΝ ΚΕΣΥΠ 


Την προσεχή Τετάρτη (15 Μαρτίου 2017, ώρα 5-7) στο Λαϊκό Πανεπιστήμιο τής Εταιρείας Φίλων του Λαού Ευριπίδου 12, Αθήνα, 4ος όροφος, αίθουσα Γ΄, 
θα πραγματοποιηθεί παρουσίαση τού έργου των ΚΕΣΥΠ (ΚΕΝΤΡΑ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ) από την Υπεύθυνη ΣΕΠ του ΚΕΣΥΠ Καλλιθέας, κ. Κορδονούρη Αικατερίνη. 
Τα Κέντρα Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού (ΚΕ.ΣΥ.Π.), λειτουργούν με πρωτοβουλία και ευθύνη τού Υπουργείου Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων. Βασικός τους σκοπός είναι η εφαρμογή τού προγράμματος τής "ατομικής Συμβουλευτικής-ΣΕΠ στο ΚΕΣΥΠ με μαθητές/τριες, αποφοίτους/ες, γονείς & κηδεμόνες". Το πρόγραμμα "περιλαμβάνει κατά περίπτωση: 
Ατομική Συμβουλευτική Συνέντευξη, εφαρμογή Tests Επαγγελματικού Προσανατολισμού, εφαρμογή Ατομικού Σχεδίου Δράσης, ενημέρωση-πληροφόρηση" για θέματα σταδιοδρομίας, ώστε οι νέοι και οι νέες να χαράξουν την κατάλληλη γι' αυτούς εκπαιδευτική και επαγγελματική πορεία. 
Σημειώνεται ότι οι σχετικές υπηρεσίες παρέχονται δωρεάν. 
~~~~~~~~~~~~~~~
Η ενημέρωση πραγματοποιείται στο πλαίσιο τού Σεμιναρίου Ζ-6, με θέμα: 
"ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ" 
και διδάσκοντα τον ομότιμο Καθηγητή κ. Λαυρέντιο Δελλασούδα.
~~~~~~~~~~~~~~~
 [Πρόγραμμα Σεμιναρίου: κάθε Τετάρτη 17:00-19:00 (1/3, 8/3, 15/3 και 22/3/2017] Η παρακολούθηση τής υπόψη παρουσίασης είναι ελεύθερη και για μη εγγεγραμμένους στο Σεμινάριο.

Σημείωση: Η κατά την κρίση σας ενημέρωση τυχόν ενδιαφερομένων θα ήταν χρήσιμη, καθόσον μάλιστα για τα ζητήματα εκπαίδευσης και απασχόλησης ενδιαφέρονται όχι μόνο οι νέοι άνθρωποι αλλά και το οικογενειακό τους περιβάλλον.

Κυριακή 5 Μαρτίου 2017

«Ραντεβού με την ιστορία μας» Έκθεση «GR80s. Η Ελλάδα του Ογδόντα στην Τεχνόπολη»

Από τη νοσταλγία στην προπαγάνδα

gr80s1.jpg

Η επίσημη πρόσκληση του Αραφάτ από τον Αντρέα ως κομβική στιγμή 
της «διεθνούς τρομοκρατίας στην Ελλάδα» | Φωτ: Τάσος Κωστόπουλος
του Τάσου Κωστόπουλου

«Ραντεβού με την ιστορία μας»
Τίτλος του φυλλαδίου που σου δίνουν στην είσοδο της GR80s
Eπτά χρόνια μετά την κατάδυση της ελληνικής κοινωνίας στο καθαρτήριο των μνημονίων, η δεκαετία του 1980 αναδεικνύεται σε αντικείμενο συλλογικής νοσταλγίας: μια εποχή σχετικής ευμάρειας (δίχως τις νεοπλουτίστικες ακρότητες και έντονες κοινωνικές αντιθέσεις του 1998-2008), συλλογικότητας και -κυρίως- μεγάλης αισιοδοξίας.
Σε αντίθεση δε με τα δικτατορικά καθεστώτα του ύστερου «υπαρκτού σοσιαλισμού», η κοινωνική ασφάλεια των οποίων γεννά αντίστοιχα συναισθήματα σε εκατομμύρια εκπτωχευμένους Ανατολικοευρωπαίους, τα ελληνικά ’80s υπήρξαν μια εποχή διαρκούς εκδημοκρατισμού, καθώς η αγωνία των πρώτων μεταπολιτευτικών χρόνων για ενδεχόμενο πραξικόπημα παραχωρούσε σταδιακά τη θέση της σε μια αίσθηση αέναης θεσμικής βελτίωσης.
Πολλά πράγματα δεν ήταν καθόλου καλά, φυσικά.
Αυτό που κυριαρχούσε όμως ήταν η διάχυτη πεποίθηση ότι τα πάντα μπορούσαν να αλλάξουν και η διάθεση μεγάλου μέρους της ελληνικής κοινωνίας να επιφέρει αυτές τις αλλαγές.
Για τους περισσότερους η λέξη «μεταρρύθμιση» σήμαινε κάτι κατ' αρχήν θετικό, έστω κι αν η αντιδιαστολή «οράματος» και «εφικτού», επικυρωμένη με κάθε επισημότητα από τα πρωθυπουργικά χείλη, επιβεβαίωνε συχνά τα όρια αυτού του τελευταίου.
Πολύ μακρινές όντως εποχές, αν αναλογιστούμε ότι στις επόμενες δεκαετίες η ίδια λέξη προσέλαβε όλο και αρνητικότερο για τους πολλούς περιεχόμενο, για να εξισωθεί την τελευταία επταετία με την καταστροφική αποδόμηση μιας ολόκληρης κοινωνίας.
Με κάθε επαγγελία εξόδου από το μνημονιακό τούνελ να ακούγεται πια σαν κακόγουστο ανέκδοτο, ποιος δεν νοσταλγεί εκείνα τα χρόνια;
Η έκθεση «GR80s. Η Ελλάδα του Ογδόντα στην Τεχνόπολη» είχε ως εκ τούτου εξασφαλισμένη δημοφιλία.
Πόσο μάλλον αφού σ’ αυτή την κοινωνικά επικαθορισμένη νοσταλγία προστίθενται και οι διαχρονικές εκφάνσεις του ίδιου αισθήματος.
Για όσους είναι σήμερα 45-70 ετών, για τον μισό δηλαδή ενεργό πληθυσμό της χώρας, η δεκαετία του 1980 ταυτίζεται με την εφηβική ηλικία ή τα χρόνια της νιότης τους·κάθε νοερή επιστροφή εκεί, μέσω της επαφής με γνώριμες εικόνες και εμβληματικά μικροαντικείμενα (από την παιδική «μελλοντικά» μέχρι τα κομματικά αυτοκόλλητα που επικολλούνταν οπουδήποτε, ως επιβεβαίωση μιας στράτευσης που αποδείχθηκε συχνά βραχύβια), προκαλεί ευνόητες συγκινήσεις.
Οσο για τους νεότερους, που προσλαμβάνουν τα ’80s ως μια σχεδόν μυθική εποχή, η έκθεση πρόσφερε την ευκαιρία μιας συνολικότερης αφήγησης, πέρα από (ή συμπληρωματικά προς) τις αποσπασματικές αναμνήσεις της γενιάς των γονιών τους.

Ενας είναι ο εχθρός

Τι όμως ακριβώς «θυμούνται» οι παλιότεροι και μαθαίνουν οι νεότεροι επισκεπτόμενοι την GR80s;
Κάθε ανακατασκευή του παρελθόντος αντανακλά, ως γνωστόν, συγκεκριμένες κάθε φορά ιδεολογικές κατευθύνσεις που επικαθορίζουν την επιλογή, την ιεράρχηση και την ερμηνεία όσων στιγμών αυτού του παρελθόντος κρίνονται αξιομνημόνευτες ή -ακόμη περισσότερο- εμβληματικές.
Η GR80s ούτε μπορούσε ούτε θέλησε να αποτελέσει εξαίρεση στον κανόνα.
«Το ταξίδι που προτείνει η έκθεση στον επισκέπτη είναι μια επιστροφή στο σήμερα με τα μάτια του πρόσφατου παρελθόντος», διαβάζουμε στον πρόλογο του καταλόγου της, με την υπογραφή των καθηγητών Βασίλη Βαμβακά και Παναγή Παναγιωτόπουλου, που είχαν τη γενική επιμέλειά της (σ. 17).
Διαφωτιστικότερος είναι ο επίσημος ιστότοπος της έκθεσης:
«Η δεκαετία του ’80 αποτελεί το πρόσωπο μιας εποχής εξιδανικεύσεων που χαρακτηρίζεται από ανοδική κοινωνική κινητικότητα και ευημερία αλλά ταυτόχρονα συμβολίζει και μια διαδρομή που οδηγεί στη σημερινή κρίση. Στόχος της έκθεσης δεν είναι η καλλιέργεια συναισθημάτων νοσταλγίας για το παρελθόν ή η ανάδειξη ευθυνών αλλά η παρακολούθηση μιας πολυσήμαντης περιόδου της σύγχρονης Ιστορίας μας, η οποία σημάδεψε τις ενεργές, σήμερα, γενιές και ίσως καθορίσει και το μέλλον των νεότερων».
Το παρελθόν με τα μάτια του παρόντος και το παρόν με τα μάτια του παρελθόντος, μέσα όμως από ένα προκαθορισμένο σχήμα: αυτό της «διαδρομής που οδηγεί στη σημερινή κρίση», ως απόρροια της γενικευμένης «κοινωνικής κινητικότητας και ευημερίας» που ακολούθησε την εκλογική τομή του 1981 – και όχι του πολύ μεταγενέστερου πάρτι της Ολυμπιάδας, των πανάκριβων εξοπλιστικών προγραμμάτων μετά τα Ιμια ή των λεόντειων «Συμπράξεων Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα» που ξεζούμισαν τα κρατικά ταμεία καθ’ οδόν προς τη χρεοκοπία του 2010.
Καθόλου συμπτωματικά, η κόκκινη κλωστή που διαπερνά το κύριο σώμα της έκθεσης συμπυκνώνεται στη γελοιοποίηση, την απαξίωση ή και την ανοιχτή καταγγελία του «λαϊκισμού» της περιόδου.
Οπως πάντα, καθοριστικός υπήρξε ο ρόλος των επιμελητών που επιλέχθηκαν για να στήσουν καθένα από τα 17 περίπτερα που αγκαλιάζουν κάθε πτυχή της επίμαχης δεκαετίας – από την πολιτική μέχρι τις έμφυλες ταυτότητες, τις νέες τεχνολογίες ή τη μόδα.
Ως συνήθως, η γκάμα αυτών των συντελεστών εμφανίζει αξιοσημείωτες διαβαθμίσεις όσον αφορά τη σοβαρότητα ή την ταύτισή τους με το κεντρικό σχήμα.
Σε λιγότερο κομβικές θεματολογίες συναντάς αξιόλογους επιστήμονες, ενώ σε άλλες, επιστήμονες αξιόλογους μεν, επιφορτισμένους όμως με ζητήματα άσχετα με το αντικείμενό τους.
Δεν συμβαίνει το ίδιο με το κεντρικό περίπτερο «Πολιτική», που σε υποδέχεται στην αρχή της έκθεσης και καταλαμβάνει περίπου το ένα πέμπτο του συνολικού χώρου των εκθεμάτων, με πέντε διαφορετικές ενότητες.
Ως επιμελητές του επιλέχθηκαν ένας καθηγητής Ιστορίας στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Πελοποννήσου, τακτικός αρθρογράφος της «Καθημερινής», και μια υποψήφια διδάκτωρ που έχει υποστηρίξει με κάθε σοβαρότητα πως η δεκαετία του 1940 «δεν αποτελούσε σημείο αναφοράς» για το ΠΑΣΟΚ μέχρι τις εκλογές του 1981 και την «ψηφοθηρική» αναγνώριση της ΕΑΜικής αντίστασης.
Από τους χορηγούς ξεχωρίζει το γερμανικό Ιδρυμα Φρίντριχ Εμπερτ, επίσημο θινκ τανκ του συγκυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, που σαφώς επισκιάζει κάποιες δευτεροκλασάτες ιδιωτικές εταιρείες.
Μεταξύ των «στρατηγικών χορηγών επικοινωνίας» διακρίνουμε πάλι τον ΔΟΛ, την ΕΡΤ, το «Αθηνόραμα», τη «LIFO» και την εγχώρια Huffington Post.
Το Ιδρυμα Ωνάση εμφανίζεται, τέλος, ως συνδιοργανωτής μ’ ένα «παράλληλο πρόγραμμα δράσεων» στη Στέγη του.
Σ’ ένα τετρασέλιδο δεν είναι φυσικά δυνατό να ασχοληθούμε με όλο το εύρος της GR80s, ούτε με πτυχές της (όπως η μόδα ή τα αθλητικά) για τις οποίες ο γράφων έχει μαύρα μεσάνυχτα.
Θα περιοριστούμε έτσι σε όσα δίνουν τον τόνο, εγχαράσσοντας αντιλήψεις και στάσεις απέναντι στις σημερινές αντιθέσεις.

«Θεσμοί» και «καθηλώσεις»

Βασική ιδέα που αναδύεται από την ενότητα «Πολιτική» είναι μια υπόρρητη αναμέτρηση ανάμεσα στον ανορθολογισμό του «φανατισμού» και του «λαϊκισμού», από τη μια, και τον εγγενή ορθολογισμό των «φιλελεύθερων λύσεων», από την άλλη.
Οι πολιτικές αντιπαραθέσεις της εποχής σκιαγραφούνται όχι ως αντανάκλαση της σύγκρουσης κοινωνικών τάξεων με αντιθετικά συμφέροντα, αλλά ως έκφανση μιας παιδιάστικης ανωριμότητας.
Εξ ου και το εργατικό κίνημα απουσιάζει παντελώς από το κεντρικό αφήγημα, εξορισμένο σ’ ένα μίζερο σκοτεινό δωματιάκι στην άκρη του πουθενά, ενταγμένο στην ενότητα «Λαϊκότητα και εργατικές διεκδικήσεις», αλλά χωροταξικά διαχωρισμένο ακόμη κι απ’ αυτήν – στην ίδια «μπας κλας» αίθουσα μ’ ένα συνοικιακό κομμωτήριο, βίους αγίων και τις λούμπεν εικονογραφημένες τσόντες «Ζάκουλα», η ευτέλεια των οποίων συνάδει προφανώς με τα ήθη των προλεταρίων και των αιτημάτων τους.
Οσο για το εργατικό κίνημα της εποχής, παράπλευρη και φτωχική πτυχή της λαϊκότητας του «Ζάκουλα», ο επισκέπτης χρειάζεται ικανότητες εξερευνητή για να το ανακαλύψει στα έγκατα του πάλαι ποτέ εργοστασίου | Φωτ: Τάσος Κωστόπουλος
Οσα στο περίπτερο απλώς υπονοούνται, στον κατάλογο της έκθεσης διακηρύσσονται υψηλόφωνα.
«Μολονότι», διαβάζουμε, «οι νέοι κυβερνώντες έδειχναν να μην κατανοούν ότι στον παγκοσμιοποιημένο πλανήτη που ανέτελλε, δεν υπήρχε τρίτος δρόμος ανάμεσα στις αναπτυγμένες δημοκρατίες της Δύσης και τις αναπτυσσόμενες ημι-δημοκρατίες ή δικτατορίες του υπόλοιπου κόσμου», και «παρά τις κοινωνικές πιέσεις για επικράτηση των άτυπων κανόνων έναντι των τυπικών»«οι θεσμοί προώθησαν μια βαθιά εκσυγχρονιστική παρέμβαση που εκκρεμούσε δεκαετίες» (σ. 22-23).
Ας αγνοήσουμε τον αναχρονισμό περί «παγκοσμιοποιημένου πλανήτη», σε μια εποχή που κυριαρχούσε ακόμη ο διπολισμός και το Κίνημα των Αδεσμεύτων αποτελούσε υπολογίσιμο παράγοντα.
Τον εκσυγχρονισμό του οικογενειακού δικαίου, τον εκδημοκρατισμό των ΑΕΙ, την ισότητα των δύο φύλων, τις αλλαγές στον στρατό (κατάργηση της στολής εξόδου και της πρόσθετης υπηρεσίας για τον πρώτο μήνα «φυλακών»), την εξάλειψη οπισθοδρομικών διατάξεων όπως το Ν.Δ. 4000 (υποχρεωτική φυλάκιση ανηλίκων για μικροαδικήματα όπως εξύβριση ή φθορά ξένης ιδιοκτησίας, αν η διάπραξή τους μαρτυρούσε «προκλητικότητα έναντι της κοινωνίας») και τόσα άλλα δεν τα επέβαλε λοιπόν η συμμαχία του «λαϊκίστικου» ΠΑΣΟΚ με την Αριστερά, σε ανοιχτή και μόνιμη αντιπαράθεση με τη Δεξιά και τα ερείσματά της στο βαθύ κράτος, από την Εκκλησία και τους αξιωματικούς μέχρι το Συμβούλιο Επικρατείας.
Τα προώθησαν «οι θεσμοί», έτσι γενικώς. Ποιοι «θεσμοί»; Μήπως ο Τόμσεν κι η παρέα του;
Εξίσου εύγλωττη είναι η αδυναμία απόφανσης, αν «συνειδητά ή ασυνείδητα» η Ν.Δ. του Αβέρωφ «νομιμοποίησε» την επιλογή του ΠΑΣΟΚ για υπερπροβολή «ενός ιδεολογικοποιημένου παρελθόντος που είχε ως πρακτικό αποτέλεσμα να δημιουργεί ψυχικές καθηλώσεις και να εμποδίζει την επένδυση στο μέλλον» (σ. 21).
Τα «έιτις» όπως έχουν χαραχθεί στη μνήμη ενός μέσου ΔΑΠίτη: το νεύμα του «σιδερένιου» προς τη Μιμή |Φωτ: Τάσος Κωστόπουλος
Κεντρικό έκθεμα του κεντρικού περιπτέρου, μια μακέτα από πλεϊμομπίλ αναπαριστά την πανηγυρική επάνοδο του Αντρέα στο Ελληνικό μετά την εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς στο Λονδίνο (22/10/1988) – ακριβέστερα, τη στιγμή που ο ερωτύλος πρωθυπουργός προσβάλλει τα σεμνότυφα ανακλαστικά της τότε ελληνικής κοινωνίας, γνέφοντας στην εξωγαμιαία γκόμενα και όχι (ακόμη) νόμιμη σύζυγό του να σταθεί δημοσίως στο πλευρό του.
Η αναγόρευση αυτής της στιγμής σε κορυφαίο έκθεμα που συμπυκνώνει το νόημα της δεκαετίας δεν είναι φυσικά καθόλου τυχαία.
Οπως δεν είναι τυχαίο και το γειτονικό έκθεμα μιας άδειας κούτας πάμπερς, δίχως την παραμικρή επεξήγηση (αντίθετα π.χ. με το «παπάκι», που συνδέεται ρητά με το σχετικό προεκλογικό σύνθημα του 1985).
Τα πάμπερς του Μαμανέα στο κέντρο της αφήγησης, ως συμπύκνωση μιας «χαμένης δεκαετίας». | Φωτ: Τάσος Κωστόπουλος
«Τα Pampers. Αποκαλύψεις για τη μέθοδο του σκανδάλου Κοσκωτά», διευκρινίζει παραδίπλα λακωνικά -και σιβυλλικά- το ταμπλό «Πολιτική φθορά».
Πόσοι να θυμούνται πως η έμπρακτη διάψευση της μαρτυρίας ενός αφερέγγυου σωματοφύλακα για «πάμπερς με πεντοχίλιαρα» εξελίχθηκε δικαστικά σε αχίλλειο πτέρνα της δίωξης του Αντρέα;
Εκτός απ’ τους καλούς και τους κακούς, υπάρχουν όμως και οι άριστοι: με την ίδρυση της ΕΑΡ το 1987, διαβάζουμε στον κατάλογο (σ. 96), «αρθρώνεται για πρώτη φορά αριστερός, ορθολογικός και τεκμηριωμένος λόγος πέραν της κομμουνιστικής διαλέκτου».

Η αέναη «διόρθωση»

«Κοινωνικό κράτος. Η διακυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ (1981-89) ταυτίζεται με τη δημιουργία δομών πρόνοιας και μέριμνας που, ακόμη κι αν σήμερα αποδεικνύονται ξεπερασμένες και αναποτελεσματικές, ξεκινούν με καλούς οιωνούς», διατυμπανίζει η κεντρική πινακίδα του ομώνυμου περιπτέρου.
Στις επόμενες δύο παραγράφους ξεκαθαρίζεται πως «οι κρατικές πολιτικές για τη νεολαία και την τρίτη ηλικία θα καταλήξουν σε κομματική και πελατειακή ιδιοποίηση», ενώ οι αλλαγές στην Παιδεία οδήγησαν «σε εξίσωση του εκπαιδευτικού έργου προς τα κάτω».
Η ίδρυση του υφυπουργείου Νέας Γενιάς εικονογραφείται, τέλος, όχι με το παρθενικό φυλλάδιό του που δαιμονοποιήθηκε από τη Δεξιά επειδή ενθάρρυνε τη νεανική αμφισβήτηση, αλλά με άσχετη μεταγενέστερη αφίσα που διακηρύσσει: «Είμαι νέος - ψηφίζω ΠΑΣΟΚ».
Στον κατάλογο διαβάζουμε πάλι πως όλα αυτά «έγιναν καταλύτες της κατάρρευσης που βιώνουμε σήμερα», καθώς «η Ελλάδα σήμερα βρίσκεται σε μια παρατεταμένη διαδικασία διόρθωσης αστοχιών, πολλές από τις οποίες έχουν τις ρίζες τους σε επιλογές εκείνης της εποχής» (σ. 37).
Λίγο παρακάτω πληροφορούμαστε πως «η αίσθηση της ευμάρειας» που παρήγαγαν οι κοινωνικές παροχές της πρώτης πασοκικής τετραετίας «δεν ήταν παρά μια ψευδαίσθηση» – σε αντίθεση με τα προγράμματα λιτότητας των Σημίτη (1985) και Μητσοτάκη (1990), που δυστυχώς αποδείχθηκαν «σχετικά βραχύβια και τα θετικά αποτελέσματά τους σύντομα αντιστράφηκαν» (σ. 43).
Το μόνο διάγραμμα του κεφαλαίου περί οικονομίας που μένει ασχολίαστο είναι αυτό που δείχνει πως επί Μητσοτάκη (με τα «θετικά αποτελέσματα») το δημόσιο χρέος εκτοξεύτηκε από 60% του ΑΕΠ το 1989 σε 115% το 1993.

Γεμίσαμε αραπάδες

Φωτ: Τάσος Κωστόπουλος
Αρκετά προσεκτική, η εξιστόρηση της εγχώριας αριστερής τρομοκρατίας γειτονεύει με την ενότητα «Αστυνομία και καταστολή».
Κι εδώ όμως, το όλο σχήμα υπακούει στην καταγγελία του ατελούς εκσυγχρονισμού.
Ο χαφιεδισμός της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, που επιβεβαιώθηκε με την τραγελαφική υπόθεση Ντάνου Κρυστάλλη, αποδίδεται λ.χ. σε επιβίωση «μιας παλιάς μεθοδολογίας καταστολής και προσπάθειας ελέγχου μέσα από ξεπερασμένες μεθόδους» – και όχι σε διαχρονικές πρακτικές των υπηρεσιών ασφαλείας.
Να υποθέσουμε ότι δύο πανεπιστημιακοί καθηγητές δεν έχουν πάρει χαμπάρι τι συμβαίνει μ’ αυτού του είδους τις «διεισδύσεις» σε όλη την αναπτυγμένη Δύση;
Δεν συμβαίνει καθόλου το ίδιο με την ενότητα «Διεθνής τρομοκρατία στην Ελλάδα», που θυμίζει έκθεση της ψυχροπολεμικής CIA.
«Η Ελλάδα γίνεται ορμητήριο της αραβικής τρομοκρατίας και σημείο επέκτασης των συγκρούσεων που ταλανίζουν τη Μέση Ανατολή», μας πληροφορεί η κεντρική ταμπέλα του περιπτέρου, ξεκαθαρίζοντας πως «η αδυναμία καταπολέμησης της τρομοκρατίας και φύλαξης των αεροδρομίων δεν έχει μόνο επιχειρησιακές αιτίες, αλλά πρέπει να τοποθετηθεί στον ιδεολογικό ορίζοντα της “Αλλαγής” και του αντιαμερικανισμού».
Η πλοκή των εκθεμάτων εικονογραφεί και αποσαφηνίζει αυτή την αιτιώδη συνάφεια:η πρόσκληση του Αραφάτ στην Αθήνα τον Δεκέμβριο του 1981, η παρουσία του στο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ και η «αναγνώριση της PLO από την Ελλάδα», ως μέρος ή αιτία της εμπλοκής μας στα γρανάζια της «διεθνούς τρομοκρατίας»· μια παλαιστινιακή μαντίλα ως σύμβολο τρομοκρατικής δράσης· η επίσκεψη Παπανδρέου στη Λιβύη και η μεσολάβησή του το 1984 μεταξύ Μιτεράν και Καντάφι (πρωτοβουλία που εξόργισε τότε τις ΗΠΑ και καταγγέλθηκε από τη Ν.Δ.), κάτι σαν ηθική αυτουργία στους φόνους αντικαθεστωτικών από το καθεστώς της Τρίπολης.
Αποκορύφωμα, ο ενοφθαλμισμός στην ίδια ενότητα μιας παντελώς άσχετης με τον ελλαδικό χώρο καταστροφής αμερικανικού τζάμπο πάνω από το Λόκερμπι της Σκοτίας, που αποδόθηκε σε λιβυκό δάκτυλο.
Ακόμη κατηγορηματικότερο είναι το αντίστοιχο κεφάλαιο του καταλόγου της έκθεσης, με τίτλο «Η βία που ξεχάστηκε: Ελλάδα και αραβική τρομοκρατία» :
«Στην Ελλάδα συντελέστηκε μια εξαγωγή της μεσανατολικής βίας και ταυτοχρόνως η χώρα έγινε εφαλτήριο σφοδρών τρομοκρατικών επιθέσεων κατά δυτικών στόχων. [...] Την περίοδο εκείνη η ελληνική επικράτεια μετατρέπεται σε μια μεσανατολική προέκταση», καθώς «η Αθήνα είχε μετατραπεί σε τόπο ξεκαθαρίσματος λογαριασμών μεταξύ ενόπλων ομάδων και υπηρεσιών».
Απερίφραστα καυτηριάζεται ακόμη και η «αδιαφορία» της ελληνικής κοινωνίας για το αιματηρό τέλος μιας αεροπειρατείας στο αεροδρόμιο της Μάλτας, ύστερα από επέμβαση Αιγύπτιων κομάντος (24/11/1985), μολονότι μεταξύ των θυμάτων συγκαταλέγονταν και κάποιοι συμπατριώτες μας:
«Ο πολιτικός και κοινωνικός φιλοαραβισμός του πασοκισμού, η ηγεμονική αντι-ιμπεριαλιστική κουλτούρα και η κάμψη των αιτημάτων ασφαλείας των πολιτών προς το κράτος θα οδηγήσουν στην αντίληψη πως ήταν περίπου αναπόφευκτες απώλειες μιας “θεομηνίας”» (σ. 26).
Κάπου τα 'χουμε ξανακούσει τελευταία όλα αυτά.
Ο Φαήλος κι ο Κασιδιάρης μας τα λένε βέβαια συνήθως σε αποχρώσεις κάπως πιο μπρουτάλ. Ο Μάκης Βορίδης όμως;

Λάθη κατά συρροή

Μικρό δείγμα από μικρά και μεγάλα λάθη της έκθεσης που μας χτύπησαν στο μάτι:

Φωτ: Τάσος Κωστόπουλος
 Πασίγνωστα εμβληματικά γεγονότα του 1989, όπως η πτώση του Τείχους του Βερολίνου ή το κάψιμο των ατομικών φακέλων κοινωνικών φρονημάτων στη Χαλυβουργική, έχουν μεταφερθεί στο 1990.
 Η νομιμοποίηση των αμβλώσεων τοποθετείται στο 1985. Στην πραγματικότητα έγινε με τον Ν.1609 της 3ης Ιουλίου 1986.
 Τα «Καλιαρντά» του Ηλία Πετρόπουλου «κυκλοφορούν το 1982», κατά την έκθεση. Στην πραγματικότητα βγήκαν επί χούντας, το 1971.
 Η ελληνική μετάφραση της «Ιστορίας της σεξουαλικότητας» του Φουκό φέρεται να εκδόθηκε το 1989, αντί του ορθού 1978.
Φωτ: Τάσος Κωστόπουλος
 «1989. Αποκαλύψεις για Κουτσόγιωργα εξώφυλλο των Times», διαβάζουμε πάνω από τη φωτογραφία ενός περιπτέρου με τη χειρόγραφη ταμπέλα: «ΤΙΜΕ τέλος».
Αγραμματοσύνη που βγάζει μάτι, καθώς οι επιμελητές μπέρδεψαν το αμερικανικό περιοδικό ΤΙΜΕ με τη λονδρέζικη εφημερίδα The Times!
Πρόκειται φυσικά για το πασίγνωστο εξώφυλλο της ευρωπαϊκής έκδοσης του ΤΙΜΕ (13/3/89) με τη φάτσα -και δηλώσεις- του φυγόδικου (και προφυλακισμένου τότε στις ΗΠΑ) τραπεζίτη Κοσκωτά.
Οπως εξηγεί το οικείο λήμμα του καταλόγου της έκθεσης, οι αναφερόμενες «αποκαλύψεις» δεν έγιναν από κάποιο ξένο έντυπο αλλά από τον ημέτερο νεοδημοκρατικό «Ελεύθερο Τύπο» – και απλώς «πήραν παγκόσμιες διαστάσεις, όταν το περιοδικό ΤΙΜΕ κυκλοφόρησε με εξώφυλλο “The Looting of Greece”».
Η αγραμματοσύνη ξαναχτυπά και εδώ, καθώς ο τίτλος του λήμματος κάνει πάλι λόγο για «τους Times» (σ. 99).
 Το 12ο Συνέδριο του 1987 περιγράφεται ως «εναρμόνιση του ΚΚΕ με την περεστρόικα», ενώ συνέβη το ακριβώς αντίθετο: σαρωτική επικράτηση των ορθόδοξων μαρξιστών-λενινιστών.
Εξ ου και η μικροσκοπική ΕΑΡ του Κύρκου χρησιμοποιήθηκε δύο χρόνια αργότερα ως πολιορκητικός κριός προκειμένου να ανατραπεί αυτός ο συσχετισμός.
 «1990. Η ΔΑΠ-ΝΔΦΚ θριαμβεύει στα ΑΕΙ». Πρώτη δύναμη των φοιτητικών εκλογών ήταν, πάντως, από το 1987.
Παρόμοιες ανακρίβειες συναντάμε και στον κατάλογο της έκθεσης.
Η διάσπαση του ΚΚΕ εσωτερικού τοποθετείται π.χ. «το 1987-88» (σ. 109).
Στην πραγματικότητα ξεκίνησε με το 4ο Συνέδριο του 1986 και ολοκληρώθηκε στις αρχές του 1987 με την ίδρυση της ΕΑΡ και του ΚΚΕσ.-Α.Α.
Η επεισοδιακή πάλι διαδήλωση αριστερών και αντιεξουσιαστών έξω από το «Κάραβελ», κατά της πρώτης επίσκεψης Λεπέν, δεν έγινε στις 5/12/1984 (σ. 108) αλλά μια μέρα νωρίτερα.
Μια μέρα έξω πέφτει και η αναφορά στο μακελειό της Μάλτας (σ. 105).
Με ιστορικά λάθη ισοδυναμούν ουσιαστικά και κάποιες κρίσιμες παραλείψεις, καθώς παράγουν λανθασμένη εικόνα για τα ενεργά υποκείμενα και τους συσχετισμούς της εποχής.
Από τις γυναικείες οργανώσεις της Μεταπολίτευσης, στο περίπτερο των «έμφυλων ταυτοτήτων» μνημονεύονται λ.χ. μόνο η πασοκική ΕΓΕ και η ΟΓΕ του ΚΚΕ (1976).
Αγνοείται απεναντίας η Κίνηση Δημοκρατικών Γυναικών, που ιδρύθηκε πριν απ’ αυτές (το 1975) ως η κατεξοχήν πρωτοπόρα οργάνωση αυτής της κατηγορίας.
Παράλειψη που διορθώθηκε μεν στο χρονολόγιο του Καταλόγου, όχι όμως και στην ίδια την έκθεση.
Προχειρότητα προδίδει επίσης η συχνή επιστράτευση άσχετων τεκμηρίων.
Η χρήση κομπιούτερ στις εκλογές του 1981 «τεκμηριώνεται» με άρθρο των «Νέων» για τις εκλογές του 1985, φωτογραφία από την επίθεση των ΜΑΤ στο πανσπουδαστικό συλλαλητήριο της 13/11/1987 χρησιμοποιείται ως εικονογράφηση του «θανάτου εργάτη ύστερα από αστυνομική απώθηση διαδήλωσης» στις 3/9/1986, ενώ στο περίπτερο «Πολιτική» η κατάληψη του Χημείου από αντιεξουσιαστές τον Μάιο του 1985 εικονογραφείται με ρεπορτάζ των «Νέων» από τις καταλήψεις στέγης του 1981 και τις μαζικές συγκρούσεις του 1991 μετά τη δολοφονία Τεμπονέρα.
Στο περίπτερο «αστυνομία και καταστολή», οι φωτογραφίες των δύο καταλήψεων του Χημείου το 1985 έχουν μπει ανάποδα και συμπληρώνονται με φωτογραφία τραυματισμένου σπουδαστή από το φοιτητικό συλλαλητήριο της 13/11/1987 και προεκλογική αφίσα της ΟΝΝΕΔ που τυπώθηκε την άνοιξη του 1990.
Ο αφοπλισμός νεαρού Τούρκου «αεροπειρατή» (με όπλο ένα πακέτο... στόκο αντί για βόμβα) από τις Μονάδες Ειδικών Αποστολών στο αεροδρόμιο του Ελληνικού το 1983 εικονογραφείται πάλι με τις «αύρες» και τα ΜΑΤ που επέβαλαν το 1976 την απαγόρευση της πορείας του Πολυτεχνείου προς την αμερικανική πρεσβεία.
 «1984. Για πρώτη φορά ψηφίζουν και οι νέοι άνω των 18» μας πληροφορεί άλλο έκθεμα, με φωτογραφία από συγκέντρωση της... ΕΔΗΚ – κόμματος που κατέβηκε για πρώτη και τελευταία φορά σε εκλογές το 1977.
 Κάποιοι αναχρονισμοί βγάζουν μάτι: «Οι εκσυγχρονιστές του Κύρκου αποφασίζουν νέο κόμμα» εν έτει 1986, μια δεκαετία προτού ο όρος «εκσυγχρονιστής» εισαχθεί στο πολιτικό λεξιλόγιο επί Σημίτη.
 Υπάρχουν όμως και χειρότερα. Στο περίπτερο «Ιδεολογία» που επιμελήθηκε ο καθηγητής Νικόλας Σεβαστάκης, το αριστερό περιοδικό «Σχολιαστής» φιγουράρει δίπλα στο «ΚΛΙΚ» του Πέτρου Κωστόπουλου, κάτω από την κοινή λεζάντα «Ενα ΚΛΙΚ προς την αποϊδεολογικοποίηση».
Το δε ριζοσπαστικό οικολογικό περιοδικό «Οικοτοπία» χρησιμοποιείται στην ίδια ενότητα ως εικονογράφηση του θέματος «New Age ιδέες, οδηγοί αυτοεκπλήρωσης, ευτυχίας και αρμονίας»!
Πολλά από τα παραπάνω -όχι όλα- θα μπορούσαν ίσως να συγχωρηθούν αν εντοπίζονταν σε κάποιο συγκυριακό κείμενο, ο συντάκτης του οποίου δεν είχε πολλά περιθώρια για τη σχετική διασταύρωση.
Είναι όμως ανεπίτρεπτα σε μια ειδική διοργάνωση, οι συντελεστές της οποίας είχαν μπροστά τους και άφθονο χρόνο και διόλου ευκαταφρόνητα μέσα.
Τέτοια πυκνότητα αβλεψιών μόνο συμπτωματική δεν μπορεί άλλωστε να θεωρηθεί.

Φεστιβάλ Ακραίου Κέντρου

Από την έκθεση GR80sΑπό την έκθεση GR80s | Φωτ: Τάσος Κωστόπουλος

Του Δημήτρης Παπανικολάου*

«Φτιάχνουν οι Ελληνες κυκλώματα κι Ιστορία οι παρέες».
Ο στίχος έρχεται από τα βάθη της δεκαετίας του ’80.
Και, όπως και τόσα άλλα στοιχεία εκείνης της δεκαετίας, οι επιμελητές της έκθεσης GR80s στο Γκάζι φαίνονται διατεθειμένοι να δείξουν, όχι μόνο πόσο καλά τον κατάλαβαν, αλλά και πόσο άνετα μπορούν να τον χρησιμοποιούν ως τεχνογνωσία. Ιδιαίτερα στο επίπεδο του «φτιάχνω Ιστορία» και της στρατηγικής που προϋποθέτει.
Καθώς οι Αθηναίοι συρρέουν με δικαιολογημένο εκδρομικό ενθουσιασμό στην Τεχνόπολη για να δουν από περιοδικά μέχρι σεμεδάκια, κι από τον Γκάλη σε βίντεο μέχρι τη Λιάνη σε πλέιμομπιλ, δεν είναι ούτε η στιγμή, ούτε δυστυχώς υπάρχει ο δημόσιος χώρος και η διάθεση για μια αναλυτική αποτίμηση της έκθεσης GR80s ή μια συλλογή παραλείψεων και λαθών.
Αξίζει όμως να σημειωθεί τουλάχιστον ένας προβληματισμός για τα όρια που έχουν βασικές επιμελητικές επιλογές (όπως το «να φέρει ο κόσμος το υλικό του»)· για τα προβλήματα που δημιουργεί η εγγενής αποσπασματικότητα της έκθεσης σε συνδυασμό με το ολοκληρωμένο αφήγημα που την ίδια στιγμή προτείνει· και για το πως λειτουργεί το ύφος χαβαλέ που και καλά επικρίνει, αλλά ουσιαστικά η ίδια εντελώς αναπαράγει, ιδιαίτερα όταν αυτός ο χαβαλές συνδυάζεται με μια τόσο έντονη, διδακτική και μάλλον προπαγανδιστική ατζέντα.
Ας δούμε λίγο αυτή την ατζέντα. Γιατί είναι παντού παρούσα.
Από τις πρώτες αίθουσες όπου εντελώς ιδιοσυγκρασιακά παρουσιάζεται η Ελλάδα του ’80 ως άντρο «τρομοκρατίας» και εκτίθεται «η συνένοχη στάση του ελληνικού κράτους στην ανάπτυξη της διεθνούς τρομοκρατίας –και εντός Ελλάδας αλλά και διεθνώς» (αντιγράφω από συνέντευξη των επιμελητών· και ακόμα ανατριχιάζω με το πώς μπορεί να λειτουργεί ιδεολογικά αυτή η χοντράδα σε εποχές Τραμπ).
Στα δωμάτια για την πολιτική όπου μαθαίνουμε ότι κατά τη δεκαετία του ’80 η Δεξιά«σταδιακά μετεξελίχθηκε σε φιλελεύθερη παράταξη», και στη θεματική Κοινωνικό Κράτος όπου ακούμε ότι «δημιουργήθηκαν δομές πρόνοιας και μέριμνας που, ακόμη κι αν σήμερα αποδεικνύονται ξεπερασμένες και αναποτελεσματικές, ξεκινούν με καλούς οιωνούς», κι ότι τότε φτιάχθηκε και «ένα πιο σύγχρονο παιδαγωγικά σχολείο» που όμως θα οδηγούσε τελικά «σε εξίσωση του εκπαιδευτικού έργου προς τα κάτω» (υπογραμμίσεις δικές μου).
Κι από τους παλιούς κερματοδέκτες των τρόλεϊ (που «συμβολίζουν την οικονομική πολιτική των ελλειμμάτων και την κουλτούρα του δωρεάν») στο κομμωτήριο με τη φορμάικα που αποτελεί μέρος τού γενικώς ανεκδιήγητου περίπτερου «Λαϊκότητα και Εργατικές Διεκδικήσεις».
Το ιδεολογικό πρόσημο όλης της έκθεσης ξεπηδάει ακόμα κι εκεί που δεν το περιμένεις.
Αυτή είναι εντέλει η βασική λαθροχειρία του GR80s: ενώ φανφαρονικά παρουσιάζεται ως μια έκθεση αναλυτικής στόχευσης εμπνευσμένη από τις Πολιτισμικές Σπουδές (κάπως σαν τις εκθέσεις για τα ’60s που παρακολουθήσαμε διεθνώς την τελευταία δεκαετία), ουσιαστικά μοιάζει στα γνωστά φεστιβάλ κομματικών νεολαιών που μεσουρανούσαν κάποτε στην Ελλάδα.
Μόνο που αυτή τη φορά δεν είναι ΚΝΕ, δεν είναι ΠΑΣΠ, δεν είναι ΔΑΠ-ΝΔΦΚ.
Τώρα το Φεστιβάλ είναι του Ακραίου Κέντρου.
Και η ιδεολογία της νεοφιλελεύθερης «κανονικότητας» χαρακτηρίζει κάθε του λεπτομέρεια.
Κινηματικές διεκδικήσεις και κατακτήσεις ή αποκρύπτονται ή λοιδορούνται [συχνά και με όχημα τη νοσταλγία: όπου, για παράδειγμα, οι «εργατικές διεκδικήσεις» αντιπροσωπεύονται από ένα σφραγισμένο μπουκάλι ουίσκι, ένα κομμωτήριο από τους Αμπελόκηπους (!) και ολίγα σκυλάδικα].
Κατακτήσεις στο επίπεδο του κοινωνικού κράτους παρουσιάζονται ως ανεδαφικές κι έτσι φυσικοποιείται το σημερινό ξήλωμά τους.
Ο κινηματικός και αψύς λόγος της ταυτότητας παρουσιάζεται ως lifestyle «στόχος για αποδοχή και εξομάλυνση (!) της ταυτότητας» (ενώ αυτό που εξομαλύνεται είναι κυρίως το πλαίσιο αγώνων εκείνης της δεκαετίας: π.χ. ολόκληρο περίπτερο για το φύλο, το HIV/AIDS το κάνει γαργάρα).
Και, το κυριότερο, ο πολιτισμός και η υλική κουλτούρα μιας εποχής χρησιμοποιούνται όχι για να δείξουν τα πεδία μετασχηματισμού και ανταγωνισμού, αλλά χειριστικά, για να κάνουν το κοινό να «συμμετάσχει» σε ένα παιχνίδι αδιανόητου καπελώματος.
Αφενός το κοινό κλήθηκε να φέρει ό,τι είχε από εκείνη τη δεκαετία –δημιουργώντας έτσι για τους επιμελητές ένα μόνιμο άλλοθι για ελλείψεις, λάθη, και χοντράδες (δικαιολογία: «αυτά μας έφεραν...»).
Αφετέρου, μαζί με τη νοσταλγική συμμετοχικότητα του «φέρνω το παλιό μου Ατάρι» ή «κάνω την υποδοχή Παπανδρέου στο Ελληνικό κατασκευή με πλέιμομπιλ», όλη η δεκαετία του ’80 μεταμορφώθηκε τεχνηέντως σε μια παιδική ηλικία, ένα παιχνίδι «αφελούς και ατίθασου νιάτου».
Περίπου έτσι όπως θέλει και το Ακραίο νεοφιλελεύθερο Κέντρο να παρουσιάζει σήμερα κάθε κινηματική αριστερή διεκδίκηση στο παρελθόν ή στο παρόν: ως ένα μείγμα παιδικού παιχνιδιού και παιδικής ασθένειας, εν τέλει ως ένδειξη «ανωριμότητας».
Είναι, λένε οι επιμελητές της, η έκθεση αυτή μια πρόσκληση «να (ξανα)γνωρίσετε τη δεκαετία του ’80, χωρίς τη νοσταλγία της “χρυσής εποχής” ή τη δαιμονοποίησή της ως “αφετηρίας δεινών”».
Οντως. Διότι αυτή η έκθεση καλεί το κοινό της να κάνει κάτι πιο πολύπλοκο.
Οχι να δαιμονοποιήσει, αλλά να νοσταλγήσει τη δεκαετία του ’80 ως αφετηρία δεινών. Ενοχική συμμετοχή σε χαβαλεδιάρικο αυτομαστίγωμα. Αφασία, μεγάλε!
Και τις λέξεις τις εννοώ. Διότι το βασικό πρόβλημα αυτής της έκθεσης δεν είναι η ιδεολογική της θέση (ευτυχώς, όλοι έχουμε ιδεολογική θέση· επίσης ευτυχώς, φαίνεται).
Αλλά η πολιτική επιτελεστικότητά της: η μανιακή προσπάθεια δημιουργίας ενός κοινού που θα αυτοοικτίρεται τεχνηέντως, θα χαζολογεί παθολογώντας το παρελθόν, όσο ταυτόχρονα θα αναισθητοποιείται σχετικά με όσα του συμβαίνουν στο παρόν.
Αφασία, σου λέω, μεγάλε!
*αναπληρωτής καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης

ΜΙΑ ΚΑΝΤΑΔΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Dionisis Vitsos ΑΘΗΝΑ               ΜΙΑ ΚΑΝΤΑΔΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ         «Ο Μπαϊρακτάρης, εξαπέλυσε αποσπάσμα...